Μητρικός Θηλασμός
Στην κλινική μας, στόχο έχουμε να βοηθήσουμε τη νέα μητέρα να ακολουθήσει τον δρόμο της φύσης, επιλέγοντας να θηλάσει το μωρό της. Όλο το προσωπικό εκπαιδεύεται, ώστε να έχει επαρκή γνώση, ικανότητα και τεχνικές δεξιότητες για τη στήριξη του μητρικού θηλασμού.
Ενθαρρύνουμε και παρέχουμε βοήθεια στις μητέρες για να ξεκινήσουν τον θηλασμό αμέσως μετά τη γέννηση.
Εκπαιδεύουμε τις μητέρες να θηλάζουν το μωρό τους κάθε φορά που το αποζητά, χωρίς χρονικούς περιορισμούς και να διατηρήσουν τη διατροφή των μωρών τους με μητρικό γάλα, ακόμη και αν για κάποιον ιατρικό λόγο πρέπει να το αποχωρισθούν.
Προς επίρρωση της σημασίας που έχει ο θηλασμός ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει τον αποκλειστικό θηλασμό για τους πρώτους 6 μήνες ζωής και ορίζει τα ακόλουθα βήματα.
10 βήματα για τον επιτυχή θηλασμό
- Στο Νοσοκομείο/ Μαιευτήριο να υπάρχει γραπτή πολιτική για το μητρικό θηλασμό που να ακολουθείται από όλους τους φορείς του Μαιευτηρίου.
- Οι φορείς να εκπαιδεύονται ώστε να γίνουν ικανοί να εφαρμόσουν την πολιτική αυτή.
- Όλες οι μητέρες να ενημερώνονται για τα πλεονεκτήματα του μητρικού θηλασμού.
- Ο θηλασμός να αρχίζει την πρώτη ώρα μετά τον τοκετό.
- Οι μητέρες να εκπαιδεύονται στην τέχνη του θηλασμού.
- Στο νεογέννητο να χορηγείται μόνο μητρικό γάλα όχι άλλα υγρά ούτε άλλο γάλα εκτός αν υπάρχει ειδικός ιατρικός λόγος.
- Στο Μαιευτήριο να εφαρμόζεται το σύστημα rooming in δηλαδή το νεογέννητο να είναι στο ίδιο δωμάτιο με τη μητέρα του όλο το 24ωρο.
- Ο θηλασμός να είναι χωρίς ωράριο ημέρα και νύχτα.
- Στα νεογνά που θηλάζουν να μη δίνονται πιπίλες ή μπιμπερό.
- Να δημιουργηθούν ομάδες μητρικού θηλασμού και να υποστηρίζονται οι μητέρες και μετά την έξοδο από το Μαιευτήριο.
Το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό της Γενικής Κλινικής συνεργάζεται για να παρέχει:
- Άριστη αντιμετώπιση των τοκετών
- Ανθρώπινη υποστήριξη της μητέρας στα πρώτα βήματα της λοχείας
- Στενή και προσεκτική παρακολούθηση των νεογνών
Αναγνωρίζουμε την αξία του μητρικού θηλασμού και του μητρικού γάλακτος
Στη Γενική Κλινική Euromedica Μητέρα Κρήτης αναγνωρίζουμε την αξία του μητρικού θηλασμού και τη σπουδαιότητα του μητρικού γάλακτός, για αυτό και προβαίνουμε σε μια σειρά από ουσιώδεις ενέργειες που αναδεικνύουν τα παραπάνω:
- Ενημερώνουμε και προετοιμάζουμε τις μέλλουσες μητέρες για τον μητρικό θηλασμό
- Καταβάλουμε προσπάθειες ώστε να αρχίσει ο θηλασμός αμέσως μετά τον τοκετό
- Παρέχουμε την δυνατότητα αποκλειστικού θηλασμού με όλους τους τύπους δωματίων, όλο το 24ωρο
- Διαθέτουμε ειδικό χώρο για μητρικό θηλασμό στην κλινική
- Εφαρμόζουμε το σύστημα “Rooming in” (το νεογέννητο μαζί με την μητέρα του) σε όλους τους τύπους δωματίων
Ακολουθούμε πολιτική με συντονισμένες δραστηριότητες, προσεγγίζοντας τα περισσότερα από τα 10 βήματα για τον επιτυχή μητρικό θηλασμό που έχουν ορίσει ο Παγκόσμιος Όργανισμός Υγείας και η Unicef.
Απώτερος στόχος μας είναι να προσεγγίσουμε την κορυφή και να πάρουμε τη διάκριση του “Φιλικού προς τα Βρέφη Νοσοκομείου”.
Μοναδικός φυσικός τρόπος διατροφής
Ο μητρικός θηλασμός είναι ο μόνος φυσικός τρόπος διατροφής. Είναι μια πανάρχαια τέχνη που προσφέρει ασύγκριτα οφέλη τόσο στα βρέφη όσο και στις μητέρες τους.
Τα οφέλη του μητρικού θηλασμού για τις μητέρες
- Το μητρικό γάλα είναι έτοιμο στην κατάλληλη θερμοκρασία και αναλογία. Δεν χρειάζεται προετοιμασία
- Προάγει την ψυχική υγεία της μητέρας την περίοδο της λοχείας
- Αποτελεί φυσική μέθοδο αντισύλληψης (98% προστασία για τους πρώτους 6 μήνες ζωής)
- Προκαλεί γρήγορη επαναφορά της μήτρας στο αρχικό της μέγεθος και ταχύτερη αποκατάσταση του σχήματος του μαστού
- Ελαττώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού και των γεννητικών οργάνων
- Προστατεύει από την οστεοπόρωση
Η σωστή πληροφόρηση είναι πολύτιμη για τον μητρικό θηλασμό. Η ανεπαρκής ενημέρωση οδηγεί πολλές μητέρες στην απόφαση να αφαιρούν από τα μωρά τους το δικαίωμα να αρχίσουν την ζωή τους και να μεγαλώσουν με την πολυτιμότερη τροφή.
Το μητρικό γάλα είναι δώρο ζωής για τα νεογνά και τα βρέφη. Είναι ιδανική τροφή γιατί περιέχει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την αύξηση και την ανάπτυξή τους και αντισώματα που τα προστατεύει από τις λοιμώξεις. Τα θρεπτικά συστατικά του είναι ανώτερης βιολογικής αξίας. Ακόμη και οι πρώτες σταγόνες είναι σημαντικές γιατί είναι πλούσιες σε λίπος και αντισώματα.
Τα οφέλη του μητρικού γάλακτος για τα μωρά
- Το μητρικό γάλα είναι ιδιαίτερα εύπεπτο, αναντικατάστατο για τα πρόωρα νεογνά
- Έχει αναλγητική δράση (μειώνει τον πόνο) και συμβάλλει στην ηρεμία του μωρού
- Είναι η πιο κατάλληλη τροφή για πολλές παθήσεις της νεογνικής και βρεφικής ηλικίας
- Προστατεύει από λοιμώξεις, όπως ωτίτιδα, βρογχίτιδα, πνευμονία και γαστρεντερίτιδα
- Προκαλεί αύξηση του δείκτη νοημοσύνης
- Ελαττώνει την πιθανότητα εμφάνισης αλλεργικών παθήσεων
- Ελαττώνει τη συχνότητα του παιδικού καρκίνου
- Ελαττώνει τον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας, διαβήτη τύπου 2 και στεφανιαίας νόσου στην εφηβική και ενήλικη ζωή
- Ελαττώνει τη θνησιμότητα των παιδιών
Το μητρκό γάλα αποτελεί το θέμέλιο της σωματικής και ψυχικής υγείας. Το καλύτερο γάλα για κάθε νεογέννητο είναι το γάλα της μητέρας του.
Ποτέ άλλοτε δεν ήταν πιο κρίσιμη η ανάγκη της ορθής πληροφόρησης για το μητρικό γάλα όσο στις μέρες μας. Η μητέρα που θηλάζει πρέπει να ενθαρρύνεται όταν χρειαστεί να αποχωρίζεται το βρέφος της γνωρίζοντας ότι το γάλα της μπορεί να αποθηκεύεται με ασφάλεια και να χορηγείται στο βρέφος όταν αυτή απουσιάζει.
Οδηγίες για αποθήκευση του μητρικού γάλακτος
Η Γενική Κλινική Euromedica Μητέρα Κρήτης παρέχει οδηγίες στις νέες μητέρες για να αποθηκεύον σωστά το μητρικό γάλα στο σπίτι, ώστε να έχουν υγιή τελειόμηνα νεογνά:
- Οι μητέρες πρέπει να πλύνουν τα χέρια τους με νερό και σαπούνι πριν από την έκθλιψη ή την άντληση του γάλακτος.
- Τα δοχεία αποθήκευσης του γάλακτος δεν χρειάζεται να είναι αποστειρωμένα. Πρέπει να πλένονται με ζεστό νερό και σαπούνι και να ξεπλένονται καλά. Αν δεν υπάρχει σαπούνι, τότε προτιμάται βραστό νερό.
- Το γάλα πρέπει να αποθηκεύεται σε μικρές ποσότητες (60-120 ml) για να περιορίζονται στο ελάχιστο οι απώλειες. Μη γεμίζετε τα δοχεία υπερβολικά επειδή το γάλα διογκώνεται με την κατάψυξη.
- Η επιθυμητή ποσότητα γάλακτος σε κάθε δοχείο μπορεί να μαζευτεί από πολλές εκθλίψεις ή αντλήσεις που γίνονται την ίδια ημέρα. Το πρόσφατο γάλα πρέπει να ψύχεται για τουλάχιστο 1 ώρα στο ψυγείο ή σε ένα δοχείο με πάγο ή παγοκύστες και μετά να προστίθεται σε παλιότερα αποθηκευμένο γάλα.
- Η αποθήκευση του μητρικού γάλακτος μέχρι 3 ημέρες μπορεί να γίνεται σε ειδικές σακούλες. Χρειάζεται προσοχή στην επιλογή επειδή οι σακούλες μπορεί να παρουσιάσουν διαρροή, το γάλα να χυθεί ή να επιμολυνθεί. Για παρατεταμένη διάρκεια αποθήκευσης είναι προτιμότερα δοχεία από πλαστικό ή γυαλί που έχουν αεροστεγές κλείσιμο.
- Το φρέσκο γάλα μπορεί να διατηρείται σε θερμοκρασία δωματίου 16⁰C -29⁰C, προτιμότερο μέχρι 3-4 ώρες. Στις χαμηλότερες θερμοκρασίες μπορεί να διατηρείται για 6-8 ώρες. Σε ισοθερμική τσάντα με παγοκύστεις (15⁰C) μπορεί να διατηρείται για 24 ώρες. Στο εσωτερικό του ψυγείου (πίσω μέρος) με θερμοκρασία ≤4⁰C διατηρείται συνήθως 72 ώρες αλλά σε συνθήκες υγιεινής 5-8 ημέρες.
- Το γάλα διατηρείται σε κατάψυξη (-15⁰C) που είναι στο ψυγείο για 2 εβδομάδες, σε ψυγιοκαταψύκτη (-18⁰C) που έχει ξεχωριστές πόρτες για 3-6 μήνες, σε καταψύκτη βαθιάς ψύξης (-20⁰C) που δεν ανοίγει συχνά και διατηρεί τη θερμοκρασία του για 6-12 μήνες.
- Γενικά το γάλα πρέπει να αποθηκεύεται στο πίσω μέρος του καταψύκτη όπου η θερμοκρασία είναι πιο σταθερή. Τα γάλατα που διατηρούνται μέχρι την αναφερόμενη διάρκεια είναι ασφαλή. Τα λίπη του γάλακτος όμως αποδομούνται σε παρατεταμένη κατάψυξη.
- Στα δοχεία πρέπει να τοποθετηθούν αδιάβροχες ετικέτες και να σημειώνετε την ημερομηνία άντλησης του γάλακτος.
- Το γάλα που χορηγείται στο νεογνό ή το βρέφος πρέπει να έχει θερμοκρασία δωματίου ή να είναι ζεστό. Να μην χρησιμοποιείτε φούρνο μικροκυμάτων ή θερμαντική πηγή για να ζεστάνετε το γάλα. Ζεσταίνοντας το γάλα σε θερμοκρασία ≥ 40⁰C καταστρέφεται η δραστικότητα των αντισωμάτων και των ενζύμων.
- Το κατεψυγμένο γάλα που πρόκειται να χορηγηθεί ξεπαγώνεται αργά είτε βάζοντάς το κάτω από βρύση που τρέχει χλιαρό νερό, ή σε δοχείο με χλιαρό νερό ή προηγούμενα τοποθετώντας το στο ψυγείο όλη τη νύκτα.
- Το γάλα που έχει ξεπαγώσει μπορεί να διατηρηθεί στο ψυγείο για 24 ώρες. Δεν μπορεί όμως να καταψύχεται πάλι είτε ξεπαγώσει μερικά ή ολικά.
- Μετά το τέλος του γεύματος (1-2 ώρες) το υπόλοιπο γάλα πρέπει να πετιέται.
Rooming in σε όλα τα δωμάτια της Κλινικής μας
Η Γενική Κλινική Euromedica Μητέρα Κρήτης, αντιλαμβανόμενη τα οφέλη του θηλασμού, παρέχει την δυνατότητα rooming in σε όλες τις κατηγορίες δωματίων, ενώ υποστηρίζει την δυνατότητα του αποκλειστικού θηλασμού κατόπιν γνωστοποίησης του νοσηλευτικού προσωπικού.
Επίσης, για την διευκόλυνση του αποκλειστικού θηλασμού, στους νοσηλευτικούς ορόφους λειτουργεί και ειδικά διαμορφωμένος χώρος για τον θηλασμό των νεογνών.
Βιβλιογραφία
- Academy of breastfeeding medicine protocol committee. Human milk storage information for home use for full-term infants. Breastfeeding Medicine vol 5, (3), 2010
- Breast milk storage guidelines from the CDC-website
- American Academy of Pediatrics. Breastfeeding and use of human milk. Pediatrics 2012, vol 129; (3)
- Θ. Ζάχου και Ι. Σοφατζής. Συμβουλές για το μητρικό θηλασμό. Επιμορφωτικό φυλλάδιο Νοσοκομείο Έλενα Βενιζέλου
- Hanson L. The role of breastfeeding in the defense of the infant. In Hale Th., Hartman P., Textbook of human lactation. Hale publishing, Texas, USA;2007, p. 159-183