ΜΕΤΑ-COVID Σύνδρομο – Έλεγχος

Γράφει ο κ. Σταύρος Φουντουλάκης, Ιατρός Βιοπαθόλόγος, Υπεύθυνος Εργαστηρίου Βιολογικών Υλικών διαγνωστικού κέντρου Euromedica Παγκρήτια Υγεία & Κλινικής Μητέρα Κρήτης

Πρόσφατα συμπληρώθηκαν τρία χρόνια από την ημέρα που ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας κήρυξε σε κατάσταση πανδημίας τον covid-19. Από την εμφάνισή του στην Κίνα (Wuhan) έως σήμερα έχουν σημειωθεί περισσότερα από 675 εκατομμύρια κρούσματα και έχουν χάσει την ζωή τους πάνω από 6,7 εκατομμύρια συνάνθρωποί μας. Η συντριπτική πλειοψηφία, έχουν αναρρώσει ενώ περισσότεροι από 17 εκατομμύρια στην Ευρώπη και 20 εκατομμύρια στην Αμερική έχουν διαγνωστεί με το μέτα-covid σύνδρομο (post-covid syndrome).

Το σύνδρομο αυτό περιγράφει τις επιπτώσεις του κορονοϊού στην υγεία, εβδομάδες ή/και μήνες μετά την νόσηση. Ορίζεται ως η παράταση των συμπτωμάτων μετά την λοίμωξη ή η ανάπτυξη νέων συμπτωμάτων 3 μήνες μετά την λοίμωξη, που και στις δύο περιπτώσεις έχουν διάρκεια τουλάχιστον δύο μήνες και δεν επιδέχονται άλλη ιατρική εξήγηση.

Το post-covid έχει αρχή αλλά δεν έχει σαφώς καθορισμένο τέλος. Τα συμπτώματα σχετίζονται με τα όργανα/ιστούς που στοχεύει ο κορονοϊός, στα κύτταρα των οποίων εισέρχεται μέσω του υποδοχέα του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης 2 (ACE 2 receptor), που αυτά παρουσιάζουν στην επιφάνειά τους. Η επερχόμενη βλάβη/φλεγμονή θεωρείται πιθανόν να οφείλεται σε αυτοάνοση αντίδραση.

Τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα που παρατηρούνται είναι τα ακόλουθα: κόπωση(58%), πονοκέφαλος (44%), αδυναμία σκέψης ή εστίασης (27%), απώλεια μαλλιών (25%), δύσπνοια (24%), διαταραχές όσφρησης ή γεύσης (21%), επίμονος βήχας(19%) αλλά και άλλα όπως δυσκολία στον ύπνο, άγχος, θωρακικό άλγος, αίσθημα παλμών και καρδιαγγειακή συμμετοχή.

Το σύνδρομο post-covid φαίνεται να είναι πιο συχνό σε γυναίκες παρά σε άνδρες ενώ άλλοι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι η παχυσαρκία, η μεγάλη ηλικία, η συννοσηρότητα, το κάπνισμα, καθώς και ο μη εμβολιασμός. Συγκεκριμένα, δύο δόσεις εμβολίου φαίνεται να μειώνουν κατά το ήμισυ το post-covid σε ενήλικες. Ακόμη, πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι άνδρες και γυναίκες αναρρώνουν σε εξίσου υψηλά ποσοστά, με την συμπλήρωση ενός έτους από την νόσηση, ενώ ερευνητές επικεντρώνονται σε επαναλαμβανόμενο μοτίβο αντισωμάτων σε post-covid ασθενείς με στόχο την εξέλιξη διαγνωστικής, για το σύνδρομο, εξέτασης.

Είναι σαφές ότι για τον καθορισμό του post-covid χρειάζεται να γίνουν περισσότερες έρευνες ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι χρόνιες επιπτώσεις στην υγεία των ασθενών. Στο πλαίσιο της έγκαιρης διάγνωσης, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, προτείνει το post-covid check up που περιλαμβάνει κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο, που μπορεί να συνταγογραφηθεί από τον θεράποντα ιατρό. Η κλινική εκτίμηση, η ακτινογραφία θώρακος, το triplex καρδιάς καθώς και οι αιματολογικές εξετάσεις του βασικού και ειδικού εργαστηριακού ελέγχου (πίνακες 1 και 2), πραγματοποιούνται με εξατομικευμένη προσέγγιση στον ασθενή, από το εξειδικευμένο και έμπειρο ιατρικό προσωπικό του διαγνωστικού κέντρου Euromedica Παγκρήτια Υγεία και της Γενικής Κλινικής Euromedica Μητέρα Κρήτης